عدم پرداخت نفقه و مجازات آن

عدم پرداخت نفقه و مجازات آن را در این گروه مورد بررسی قرار میدهیم.
عدم پرداخت نفقه یکی از موضوعات مهم در دعاوی خانوادگی است که قانونگذار ایران آن را جرمانگاری کرده است. نفقه حق قانونی زن و فرزندان است و ترک این وظیفه از سوی شوهر یا پدر، میتواند پیامدهای حقوقی و کیفری برای او داشته باشد.
برای دیدن لینک کلیک کنید :https://www.aparat.com/v/pfnn300
تعریف نفقه:
طبق ماده 1107 قانون مدنی، نفقه شامل همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن است، مانند:
- مسکن
- خوراک
- پوشاک
- لوازم منزل
- هزینههای درمانی و بهداشتی
برای فرزندان، نفقه شامل نیازهای ضروری آنها در زندگی (مانند خوراک، پوشاک، تحصیل و درمان) است.
الزام به پرداخت نفقه:
- زن:
- شوهر مکلف است از زمان عقد نکاح نفقه زن را پرداخت کند، مشروط بر اینکه زن وظایف زناشویی خود را انجام دهد (مگر در مواردی که به دلایل موجه از انجام آن معذور باشد).
- فرزندان:
- پرداخت نفقه فرزندان بر عهده پدر است و در صورت فوت یا ناتوانی مالی او، این وظیفه به جد پدری یا مادر منتقل میشود.
مجازات کیفری عدم پرداخت نفقه:
طبق ماده 53 قانون حمایت خانواده (مصوب 1391):
“هر کس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن یا فرزند خود را در صورت استنکاف از پرداخت تأمین نکند، به حبس تعزیری از 6 ماه تا 2 سال محکوم میشود.”
شرایط تحقق جرم:
- استطاعت مالی: مرد باید توانایی مالی پرداخت نفقه را داشته باشد.
- امتناع از پرداخت: مرد عمداً از پرداخت نفقه خودداری کند.
- وجود رابطه زوجیت یا قرابت: بین طرفین باید رابطه قانونی زن و شوهری یا فرزند و پدر وجود داشته باشد.
عواقب حقوقی عدم پرداخت نفقه:
- صدور اجراییه:
- زن یا فرزند میتوانند از طریق دادگاه خانواده درخواست صدور اجراییه برای دریافت نفقه کنند.
- دادخواست حقوقی:
- علاوه بر شکایت کیفری، زن یا فرزند میتوانند برای دریافت نفقه معوقه اقدام به طرح دعوای حقوقی کنند.
- الزام به طلاق:
- اگر مرد نفقه زن را نپردازد و توانایی مالی او محرز باشد، زن میتواند از دادگاه درخواست طلاق کند.
راههای اثبات عدم پرداخت نفقه:
- استناد به شهادت شهود:
- زن یا فرزند میتوانند با شهادت شهود اثبات کنند که مرد نفقه پرداخت نکرده است.
- پرینت حساب یا فیشهای پرداختی:
- ارائه مستنداتی که نشان دهد مبلغی به عنوان نفقه پرداخت نشده است.
- احکام قبلی دادگاه:
- اگر پیشتر مرد به پرداخت نفقه محکوم شده باشد و همچنان از پرداخت امتناع کند.
راههای دفاع مرد در پرونده عدم پرداخت نفقه:
- اثبات پرداخت نفقه:
- ارائه رسید، فیش واریزی یا شهود برای اثبات اینکه نفقه پرداخت شده است.
- عدم تمکین زن:
- اگر زن بدون دلیل موجه تمکین نکند، مرد میتواند اثبات کند که نفقه بر او واجب نیست.
- عدم توانایی مالی:
- اگر مرد ثابت کند که توانایی مالی پرداخت نفقه را نداشته، ممکن است از مجازات کیفری معاف شود.
نمونه شکایتنامه عدم پرداخت نفقه:
شاکی: [نام و مشخصات زن یا فرزند]
مشتکیعنه: [نام شوهر یا پدر]
موضوع: شکایت کیفری بابت ترک انفاق
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب [محل دادگاه]
اینجانب [نام شاکی] با استناد به ماده 53 قانون حمایت خانواده، به استحضار میرسانم که آقای [نام مشتکیعنه] با وجود استطاعت مالی، از تاریخ [تاریخ شروع عدم پرداخت] تاکنون از پرداخت نفقه اینجانب/فرزندان خودداری کرده است.
دلایل:
- شهادت شهود.
- عدم ارائه رسید یا مدرکی از سوی ایشان برای اثبات پرداخت نفقه.
- حکم قبلی دادگاه (در صورت وجود).
لذا از دادگاه محترم تقاضای رسیدگی، صدور حکم مجازات کیفری و الزام به پرداخت نفقه را دارم.
با احترام،
[نام شاکی و امضا]
نکته مهم:
پروندههای مرتبط با نفقه دارای ابعاد کیفری و حقوقی است. بهتر است برای پیشبرد این نوع پروندهها از یک وکیل متخصص در امور خانواده و کیفری کمک بگیرید.
شکایت نفقه کیفری
عدم پرداخت نفقه زوجه در قانون دارای ضمانت اجرای حقوقی و کیفری است. بر طبق قانون مدنی، مرد پس از اجرای عقد دائم باید به همسر خود نفقه پرداخت کند. همچنین اگر فرزندی یا فرزندانی در خانواده به دنیا آمدند پدر در قبال پرداخت نفقه آنها مسئول است. در قانون ضمانت اجرای کیفری برای عدم پرداخت نفقه زوجه و فرزندان مشترک تعیین شده است. بهترین راهکار برای شکایت کیفری نفقه، استفاده از مشاوره و وکالت وکیل متخصص دعاوی خانوادگی است تا در کوتاهترین زمان ممکن نفقه خود را مطالبه نمائید. در این مقاله در مورد ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت نفقه توضیح داده شده است.
نفقه چیست؟
با توجه به ماده 1107 قانون مدنی، نفقه شامل تمام نیازهای متناسب و مورد نیاز زوجه با توجه به وضعیت زن است. مرد پس از ازدواج نسبت به زن و فرزندان خود مسئولیت مالی دارد. تامین خوراک، پوشاک، مسکن، هزینه درمان و خرج تحصیل فرزندان که بر عهده مرد است.
ترک انفاق زوجه
از مهمترین شروطی که نفقه به زوجه تعلق نمی گیرد، عدم تمکین است. تمکین خاص همان رابطه زناشویی است و تمکین عام اطلاعت از مرد در زندگی مشترک است. به این معنا که زن مسئولیتهایی که در زندگی مشترک بر عهده وی قرار گرفته را به خوبی انجام دهد و هر تصمیم مهمی را با مشورت همسر خود انجام دهد.در صورتی که در دادگاه حکم عدم تمکین صادر شود، مرد هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت نفقه به زن ندارد. اما در بعضی موارد زن تمکین را به صورت کامل انجام میدهد ولی از سوی مرد بدون هیچ عذر موجهی نفقهای دریافت نمیکند. این شرایط را اصطلاحا عسر و حرج یا سختی زن در زندگی مینامند. در اینجا ترک انفاق زوجه رخ داده است و زن به راحتی میتواند در دادگاه حاضر شده و شکایت نفقه کیفری را مطرح کند.
جرم ترک انفاق زوجه
در صورتیکه زوجه از مرد تمکین کند، اما مرد نفقه پرداخت نکند، جرم ترک انفاق صورت گرفته است و بر اساس قانون 642 مجازات اسلامی، اگر مرد استطاعت مالی داشته باشد اما نفقه پرداخت نکند، دادگاه وی را به سه ماه و یک روز تا پنچ ماه حبس محکوم مینماید.همچنین طبق قانون 53 حمایت از خانواده، چنانچه مردی، نفقه زن خود را در صورت تمکین زوجه، پرداخت نکند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می شود.حبس تعزیری درجه شش شامل حبس بیشتر از 6 ماه تا دوسال است. لازم به ذکر است که به دلیل آنکه قانون حمایت از خانواده از قانون مدنی جدیدتر است، معمولا دادگاه حکم حبس تعزیری درجه شش را صادر خواهد کرد.
نحوه شکایت نفقه کیفری
سوالی که در مورد ترک نفقه وجود دارد این است که نحوه شکایت کیفری ترک نفقه زوجه چگونه است.؟هنگامی که مرد استطاعت مالی دارد، اما نفقه را پرداخت نمیکند، زن در صورت تمکین شوهر، میتواند اقدام به شکایت نماید. شکایت نفقه کیفری مانند تمامی شکایات دیگر نیاز به تنظیم شکوائیه و یا شکایت نامه دارد. پس از تنظیم آن باید برای مرجع صالح ارسال شود. با توجه به پروندههای متعدد در دستگاه قضایی،تنظیم شکوائیه و اثبات توانایی مالی مرد، امری سخت است و نیاز به مشورت با وکیل داد. وکلای متخصص در عدل آرا همراه شما هستند و تنها با مراجعه به سایت میتوانید، سوال خود را مطرح کنید تا وکلای ما در اسرع وقت شما را راهنمایی کنند. در صورتی که اثبات شود؛ زن تمکین نموده است و مرد هم توانایی مالی دارد، اما از پرداخت نفقه خودداری کرده است، زوج محکوم به پرداخت نفقه خواهد شد.
قانون اجرای محکومیتهای مالی در نفقه
در صورتی که نفقه به زن تعلق میگیرد که تمکین کرده باشد. در مراحل دادگاه چنانچه مرد اثبات کند که تمکین خاص و عام از جانت زن صورت نگرفته باشد، پرونده نفقه به نفع مرد بسته خواهد شد. در صورتی که حکم کیفری نفقه صادر شده باشد، زن قادر خواهد بود اموال مرد را توقیف نماید. همچنین اگر مرد مالباخته باشد و به افراد دیگر هم مقروض باشد، باز هم اولویت پرداخت نفقه زن است.
شکایت عدم پرداخت نفقه از سوی فرزندان
در صورتی که پدر خانواده استطاعت مالی داشته باشد اما شرایط زندگی و تحصیل را برای فرزندان خود فراهم نکرده باشد؛ یا به اصطلاح نفقه پرداخت نکند. فرزند یا فرزندان حق شکایت از پدر را دارند. اگر فرزند به سن قانونی رسیده باشد؛ خود به صورت مستقیم میتواند شکایت خود را اعلام نماید. اما اگر هنوز به سن قانونی نرسیده باشند، مادر خانواده میتواند شکایت را مطرح نماید.
حضانت مادر و عدم دریافت نفقه
اگر حضانت فرزندان بعد از طلاق بر عهده مادر باشد، باز هم پدر باید نفقه فرزندان را پرداخت کند و در صورتی که استطاعت مالی داشته باشد و نفقه ندهد، زن قادر به شکایت خواهد بود. تنها در یک صورت عدم پرداخت نفقه برای پدر اجبار نیست، آن هم زمانیست که طلاق بین زوج و زوجه توافقی بوده باشد و در شرایط توافق دو طرفه مطرح شده باشد که حضانت بر عهده مادر است و نفقهای از طرف پدر پرداخت نشود.
وکیل متخصص دعاوی خانواده
با توجه به مطالب بیان شده در مورد شکایت کیفری ترک نفقه زوجه و فرزندان، استفاده از وکیل متخصص که بر تمام قوانین و مقررات مطالبه نفقه تسلط و آگاهی کامل دارد، امری ضروری است. در صورتی که قصد شکایت کیفری نفقه را دارید بهتر است که با یک وکیل خبره مشورت کنید تا بتوانید حق و حقوقی را که قانون برای شما تعیین کرده است، به دست آورید. سوالات و مشکلات حقوقی خود در مورد مطالبه مهریه، نفقه و اجرت المثل را با وکلای متخصص عدل آرا مطرح نمائید تا در تمام مراحل رسیدگی همراه شما باشند.
عدم پرداخت نفقه و مجازات آن-سید سجاد میرکاظمی -وکیل متخصص امور کیفری 09122274983