خدمات حقوقیحقوقیمقالات حقوقیمقاله های حقوقی

تفاوت حق کسب،پیشه و تجارت با حق سرقفلی

تفاوت حق کسب،پیشه و تجارت با حق سرقفلی سرقفلی حقی است که دارای منشا قراردادی و شرعی و برخلاف حق کسب پیشه و تجارت که از نهادهای حقوقی سنتی و داخلی است و مطابق قانون سال ۱۳۵۶ جز قواعد آمره محسوب میشود.

 

وکیل درجه ۱ تهران : سید سجاد میرکاظمی – متخصص جرایم اقتصادی ملکی خانواده ۹۵۹۸۹۸۹۸۹۸۰۹۱۲۲۲۷۴۹۸۳gdgkkk

ماده ۳۰ قانون موجر و مستاجر سال ۵۶ مقرر میدارد :

کلیه طرق مستقیم یا غیر مستقیم که طرفین به منظور جلوگیری از اجرای مقررات این قانون اتخاذ نمایند پس از اثبات در دادگاه بلااثر و ‌باطل اعلام خواهد شد.

با توجه به ماده ۳۰ این قانون تمام احکام آن آمره بوده و از آثار قانونی آمره  برخوردار میشوند …

  • منظور از حق سرقفلی، مال یا مبلغی است که مستأجر در ابتدای عقد قرار داد اجاره به موجر پرداخت می‌کند. و از این طریق شایستگی دریافت معادل عادلانه آن را در زمان تخلیه به دست می‌آورد. اما منظور از حق کسب و پیشه و تجارت، به دست آوردن اعتبار، شهرت و رونقی است که در آن ملک از طریق اقدام مستأجر ایجاد شده است.
  • حق ‌کسب و پیشه از قابلیت ضمان برخوردار نیست اما حق سرقفلی قابل ضمان است. منظور از ضمان این است که می‌توان برای پرداخت آن از دیگری ضمانت نمایید.
  • امکان واگذاری و انتقال به غیر در حق سرقفلی امکان پذیر است؛ اما در حق ‌کسب و پیشه امکان واگذاری به غیر وجود ندارد، مگر از طریق درخواست تجویز انتقال منافع و صدور حکم در این خصوص و یا تفویض انتقال به غیر.
  • حق سرقفلی در صورت تخلف ساقط نمی‌شود؛ ولی در حق کسب اگر تخلفی انجام شود، این حق ساقط می‌شود.
  • یکی دیگر از تفاوت‌های حق سرقفلی و حق کسب و پیشه، این است که حق‌ کسب وپیشه و تجارت به مرور زمان ایجاد می‌شود و شخصی که مغازه را اجاره کرده به مرور زمان اعتبار به دست می‌آورد. در نتیجه روز به روز به مشتریان آن افزوده می‌شود. به بیان ساده‌تر، حق کسب و پیشه نتیجه جذب مشتری و اعتباری است که توسط مستاجر حاصل شده ولی حق سرقفلی قطعی است و پس از پرداخت مبلغ یا مال از سوی مستأجر به موجر پرداخت می‌شود.
  • در حق سرقفلی امکان اسقاط، ضبط، توقیف، و ضمان وجود دارد؛ ولی در مورد حق ‌کسب و پیشه این موارد وجود ندارد. در واقع سرقفلی به مالک پرداخت می‌گردد نه به مستأجر اول. ضمن این که شهرت و رونق کسب و کار و اعتبار صنفی بر خلاف حق ‌کسب و پیشه در سرقفلی هیچ اثری ندارد. بنابراین مالک مجاز است که سرقفلی را نگیرد و ملک خود را به اجاره دهد؛ اما امکان این که بعداً از مستأجر سرقفلی مطالبه کند، وجود ندارد. ضمن این که این موضوعات در خصوص حق‌ کسب و پیشه و تجارت مطرح نمی‌باشد.
  • خوب است بدانید که حق سرقفلی قابل اسقاط است؛ یعنی این حق از طریق پرداخت مبلغی از طرف مستأجر محقق می‌گردد؛ یعنی این امکان وجود دارد که در خصوص حق سرقفلی توافق کرد و اصلا پرداخت نشود در حالی که در حق کسب وپیشه این امکان وجود ندارد. توجه داشته باشید که حق سرقفلی قابل توقیف است؛ ولی حق‌ کسب و پیشه قابل توقیف نیست.
  • توجه داشته باشید که در خصوص تفاوت سرقفلی با حق کسب و پیشه، میزان حق سرقفلی کاملا تعیین شده و مشخص است. اما در خصوص میزان حق کسب و پیشه به این صورت نیست و این مقدار را نمی‌توان به راحتی محاسبه کرد.
  • تفاوت حق کسب،پیشه و تجارت با حق سرقفلی

الف -تفاوت حق کسب پیشه و تجارت با حق سرقفلی

: الف) تفاوتهای حق کسب، پیشه و تجارت با حق سرقفلی
از ایجاد حق اولی (حق کسب، پیشه و تجارت پس از عقد اجاره، قهری و بر مینای اراده قانونگذار است، لیکن دومی (سرقفلی) قراردادی و ناشی از اراده اشخاص می باشد.
۲. مطابق فتاوى فقها و نظریه شورای نگهبان اولی مغایر با موازین شرع است، اما دومی مغایرتی با موازین شرع ندارد.
٣. اولی تدریجی الحصول است و وجودش نیاز به گذشت زمان دارد، در حالیکه دومی وجودش در ابتدای عقد اجاره محقق گردیده و نیازی به گذر زمان ندارد. |
۴. اولی انتقالش غیرممکن است مگر با اجازه مالک، ولیکن دومی انتقالش مجاز است و نیازی به اجازه مالک ندارد مگر موارد منع آن در قرارداد تصریح شود.
۵. اولی با تخلف از مواد ۱۴ و ۱۵ قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ زایل می شود، اما دومی با هیچ تخلفی از بین نمی رود، مگر اینکه شرط ضمن عقد بصورت وجه التزام باشد.
۶ حق اولی ایجاد و دوامش منوط به خوشنامی و جذب مشتری و عدم ارتکاب تخلف از شروط قانونی می باشد (نوعی مالکیت معنوی است) ولیکن حق دومی ارتباطی به عوامل فوق ندارد. . .
٧. اولی حقی است امری و توافق برخلاف مقررات آن امکان پذیر نیست، لیکن دومی قواعدش تکمیلی است و توافق برخلاف مقررات آن ممکن است.
۸ اولی صرفأ ناظر به قراردادهای قبل از قانون سال ۱۳۷۶ است، در حالیکه ات سرقفلی حسب مورد می تواند قبل یا بعد از قانون فوق هم حاکم باشد.
تفاوت زمانی)

۹) مقررات اولی فقط در مناطقی که وزارت دادگستری ، جاری است، در حالیکه مقررات سرقفلی در تمام مناطق کشور حاکمیت دارد.(تفاوت مکانی)

۱۰. مستند قانونی حق اولی پس از غیرشرعی اعلام کردن شورای  نگهبان، صرفا مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام مصوب ۱۳۶۹ حالیکه مستند قانونی حق سرقفلی علاوه بر قرارداد، شروط طرفین و  قانون سال ۱۳۷۹ مصوب مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای رسیده، نیز می باشد.
۱۱. انتقال اولی صرفا با سند رسمی ممکن است، در حالیکه انتقال دومی با سند عادی هم ممکن و معتبر است.تفاوت حق کسب،پیشه و تجارت با حق سرقفلی
۱۲. در هر جایی که در اجرای مقررات اولی شک داشته باشیم به لحاظ آمره بودن آن را رها می کنیم ولی در دومی اصل بر جریان آن در همه مناطق و مقاطع است.

ب) مشترکات حق کسب، پیشه و تجارت با حق سرقفلی

١. هر دو حق مورد حمایت قانونگذار جمهوری اسلامی ایران می باشند.

۲. هر دو حق تابع عقد اجاره می باشند. ٣. هر دو حق در حکم مال منقول هستند.

۴. هر دو حق قابل توقیف، تملیک و فروش جهت اجرای حکم میباشند.

۵. هر دو حق در زمان تخلیه باید تعیین تکلیف شوند.
۶. مطالبه هردو حق، نیازی به طرح دعوی مستقل ندارد(خواسته سرقفلی و حق کسب، پیشه و تجارت تبعی است).
. بهای هر دو به نرخ روز محاسبه می شود. ۸. هر دو حق در معامله، قابل تفکیک از عین مستأجره می باشند.

 جهت مشاوره حقوقی مهریه و خانواده  کیفری اداری و… باشماره تلفن وکیل سید سجاد میرکاظمی ۰۹۱۲۲۲۷۴۹۸۳ تماس حاصل فرمایید.

Rate this post

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
Call Now Buttonتماس مستقیم(کلیک کنید)