اجازه ازدواج مجدد
نحوه تنظیم دادخواست اجازه ازدواج مجدد
وکیل درجه ۱ تهران : سید سجاد میرکاظمی – متخصص جرایم اقتصادی ملکی خانواده ۰۹۱۲۲۲۷۴۹۸۳
در مورد اجازه ازدواج مجدد از نظر قانون مرد نمی‌تواند با داشتن زن، همسر دومی اختیار نماید مگر اینکه دادگاه اجازه ازدواج دوم را صادر نماید.
- در صورتی که همسر اول مرد رضایت به ازدواج مجدد شوهرش داشته باشد.
- در صورتی که زن از ایفای وظایف زناشویی خود در مقابل مرد امتناع و خودداری نموده و زندگی زناشویی مشترک خانوادگی را ترک کند.
- در صورت تحقق این شرایط دادگاه اجازه ازدواج مجدد برای مرد را صادر میکند.
مرد برای تجدید فراش باید دادخواستی به طرفیت همسر اول خود تنظیم و در آن دادخواست دلایل و علت هایی را که در قانون پبش بینی شده و به مرد اجازه ازدواج مجدد را داده شرح نماید. دادگاه نیز با تعیین وقت رسیدگی یک نسخه از دادخواست را برای همسر اول ارسال میکند تا دلایل و دفاعیات خود را برای جلسه دادگاه آماده کند، پس از آن دادگاه با انجام اقدامات ضروری و تحقیق از زن اول و پس از اثبات و احراز توانایی مالی و تمکن مرد و اجرای عدالت بین همسران به شوهر اجازه ازدواج مجدد می‌دهد.
دلایل مخالفت دادگاه در خصوص اجازه ازدواج مجدد
اگر مرد شرایط و اوضاع مالی مساعدی نداشته باشد ای دادگاه محرز گردد که نمی تواند از پس هزینه های زندگی برآید و همچنین در صورتی که زن نیز حاضر به تمکین و ایفای وظایف زناشویی باشد با درخواست مرد برای اجازه ازدواج مجدد مخالفت میگردد.
موارد درخواست اجازه ازدواج مجدد چیست؟
- در صورت جلب رضایت همسر اول، امکان طرح دعوای اجازه ازدواج مجدد وجود دارد.
- مبتلا شدن زن به بیماری‌های صعب‌العلاج (بیماری‌هایی که سخت درمان می‌شوند) و جنون (دیوانگی)
- محکومیت کیفری قطعی زن به محکومیت حبس بیش از ۵ سال
- ناتوانی همسر اول به انجام وظایف زناشویی
- در صورت اثبات تمکین نکردن زن در دادگاه خانواده
- مبتلا شدن زن به هرگونه اعتیاد مضر و مخل به زندگی زناشویی
- ترک زندگی مشترک از سوی زن.
- غیبت طولانی مدت زن و یا مفقودالاثر شدن زن
- ازدواج مجدد مرد، بدون رضایت همسر اول و بدون حکم اجازه ازدواج مجدد
مجازات ازدواج مجدد بدون اجازه همسر یا حکم دادگاه
دفاتر رسمی ازدواج به هیچ عنوان اجازه ندارند بدون اجازه دادگاه، ازدواج مجدد زوج را به ثبت برسانند و اگر شوهر بدون اجازه دادگاه ازدواج مجدد کند و از طرفی آن ازدواج را به ثبت نرساند، به دلیل عدم ثبت واقعه ازدواج نیز، مجرم محسوب می‌شود و به حبس یا شلاق یا جزای نقدی مطابق ماده ۴۹ قانون حمایت از خانواده جدید محکوم خواهد شد.
برای ازدواج موقت، مرد زن‌دار نیازی به اجازه دادگاه ندارد زیرا قانون حمایت خانواده اشاره به ازدواج و نکاح دایم دارد نه موقت. دلیل این امر نیز توانایی و شرایط مالی مرد در خصوص پرداخت نفقه زوجه است زیرا در ازدواج موقت نفقه‌ای بر عهده مرد نیست.
همچنین اگر مردی زن خود را طلاق دهد و طلاق از نوع رجعی، خلع و مبارات باشد که در آن نوع از طلاق زوج و زوجه در ایام عده حق رجوع دارند و زوجه در این ایام هنوز همسر شرعی و قانونی زوج محسوب می‌شود، مرد بازهم جهت ازدواج مجدد نیاز به کسب اجازه از سوی دادگاه دارد اما در صورتی که طلاق از نوع بائن باشد دیگر حق رجوع برای طرفین وجود ندارد بنابراین احتیاجی به کسب اجازه دادگاه نیست. چنانچه مردی با اجازه از دادگاه زن دیگری بگیرد ولی ازدواج دوم به دلیل مرگ یا جدایی همسر دوم پایان یابد و مرد بخواهد دوباره ازدواج نماید مجدداً می بایست از دادگاه اجازه بگیرد.
جهت مشاوره حقوقی با وکلای متخصص خانواده می توانید با شماره های موجود در سایت تماس بگیرید و سوال خود را از آنها بپرسید.
چند همسری چیست؟
گروه‌های مذهبی رویکردهای متفاوتی بر شرعی و قانونی بودن چند همسری دارند. داشتن بیش از یک همسر برای مرد، در اسلام و کنفوسیوس مجاز است، هر چند که امروزه در بسیاری مناطق غیرمعمول و غیراخلاقی شده است.
اعاده دادرسی مجدد
در گذشته چند همسری در مذاهبی چون یهودیت، مسیحیت و هندوئیسم، مجاز بوده است، ولی به تازگی توسط جریانات اعمال قدرت دنیای مدرن، ممنوع شده‌است.
در قانون ایران، ازدواج مجدد چگونه امکان‌پذیر است؟
در ایران ازدواج مجدد فقط برای مرد و آن هم با رعایت شرایط خاصی در قانون حمایت خانواده و قانون مدنی پیش‌بینی شده است.
آیا ازدواج مجدد مرد باعث ایجاد حق طلاق برای زن می‌شود؟
در صورتی که مرد بدون رضایت همسر اول و یا بدون اثبات تخلف از سوی زن در دادگاه خانواده اقدام به ازدواج مجدد نماید، حق طلاق برای زن ایجاد می‌شود و زن می‌تواند تحت شرایطی درخواست طلاق نماید. اما اجازه‌ای که از دادگاه خانواده صادر می‌شود، موجب ایجاد حق طلاق برای زن نمی‌شود.
دادخواست اجازه ازدواج مجدد
اصل در زندگی مشترک بر رعایت حقوق و انجام تکالیف، از سوی زن و مرد می‌باشد. اما در مواردی که مرد، به تکالیف خود در زندگی زناشویی، از قبیل حسن معاشرت، پرداخت نفقه (مخارج زندگی زن)، همخوابگی و سایر وظایف عمل نمی‌کند، برای زن حق طلاق ایجاد می‌شود ولی امکان ازدواج مجدد زن قبل از طلاق و سپری شدن مدتی پس از طلاق (عده)، وجود ندارد.
وکیل اعاده دادرسی
اما برای مرد، این مطلب متفاوت است که در ادامه به بررسی مفصل آن می‌پردازیم.
موارد درخواست اجازه ازدواج مجدد چیست؟
- در صورت جلب رضایت همسر اول، امکان طرح دعوای اجازه ازدواج مجدد وجود دارد.
- مبتلا شدن زن به بیماری‌های صعب‌العلاج (بیماری‌هایی که سخت درمان می‌شوند) و جنون (دیوانگی)
- محکومیت کیفری قطعی زن به محکومیت حبس بیش از ۵ سال
- ناتوانی همسر اول به انجام وظایف زناشویی
- در صورت اثبات تمکین نکردن زن در دادگاه خانواده
- مبتلا شدن زن به هرگونه اعتیاد مضر و مخل به زندگی زناشویی
- ترک زندگی مشترک از سوی زن.
- غیبت طولانی مدت زن و یا مفقودالاثر شدن زن
- ازدواج مجدد مرد، بدون رضایت همسر اول و بدون حکم اجازه ازدواج مجدد
وکیل ازدواج مجدد
همانطور که پیش‌تر بیان شد، یکی از آثار حقوقی ازدواج مجدد مرد بدون اجازه از سوی دادگاه، ایجاد حق طلاق برای زن است. طبق شرایط ۱۲ گانه سند ازدواج در این گونه موارد زن می‌تواند از دادگاه خانواده درخواست صدور حکم طلاق به دلیل ازدواج دوم مرد نماید.
دادخواست اجازه ازدواج مجدد با رضایت همسر اول
اگر مردی بدون کسب رضایت همسر اول و یا بدون وجود یکی از شرایطی که بیان شد و بدون دریافت اجازه ازدواج مجدد از دادگاه، اقدام به ازدواج دوم به صورت دائم نماید، مرتکب جرمی از بابت ازدواج دوم نشده است و ازدواج هم صحیح است.
اما به دلیل اینکه ثبت ازدواج دائم، ضروری است و دفاتر ازدواج هم، ازدواج دوم را بدون اجازه و حکم دادگاه ثبت نخواهند کرد، در نتیجه به دلیل ثبت نکردن ازدواج، مرد قابل تعقیب و محکومیت کیفری است.
تکلیف حضانت بعد از ازدواج مجدد
در این‌گونه موارد، دادگاه علاوه بر محکومیت مرد به مجازات، دستور ثبت ازدواج را هم می‌دهد. اما این نکته با موضوع دیگری در تضاد است. چرا که، در صورت ازدواج مجدد مرد، بدون اجازه دادگاه، و طرح دادخواست الزام به ثبت ازدواج دائم از سوی زن، دادگاه خانواده حق رسیدگی و صدور حکم الزام شوهر به ثبت واقعه ازدواج دائم دوم را ندارد و باید قرار عدم استماع (غیرقابل رسیدگی بودن خواسته) دعوا صادر نماید.
اگر زن و مرد، از ازدواج دوم و دائمی مرد، دارای فرزندی شوند، تکلیف چیست؟ با توجه به ابهام قانون در این مورد و صحیح بودن ازدواج دوم مرد بدون حکم دادگاه، از نظر شرعی، کودک متعلق به زن و مرد و مشروع می‌باشد و با توجه به اینکه در ازدواج موقت که ثبت ازدواج موقت را در صورت تولد فرزند از این ازدواج ضروری و لازم می‌داند،بنابراین به نظر می‌رسد در ازدواج دوم مرد نیز در صورت تولد فرزند، ازدواج قابل ثبت است اما بهتر است قانون‌گذار درباره این تعارض چاره‌ای بیاندیشد.
آیا برای ازدواج موقت، اجازه ازدواج مجدد مرد از دادگاه لازم است؟
در مورد موضوع ازدواج موقت مردان متأهل و ایجاد حق طلاق در صورت ازدواج موقت مرد، بین قضات و حقوقدانان نظریات مختلف و متفاوتی وجود دارد. اما در رویه این است که در نتیجه ازدواج موقت مرد حق طلاق برای زن ایجاد نمی‌شود.
با توجه به اینکه ثبت رسمی ازدواج موقت نیز جز در مواردی که در قانون حمایت خانواده جدید بیان شده است، الزامی نیست، امکان استعلام و اثبات وقوع ازدواج نیز کاهش می‌یابد. در هر صورت ازدواج موقت، دلیلی بر ایجاد حق طلاق برای زن نیست.
ازدواج مجدد زن
ازدواج مجدد زن فقط در صورتی امکان‌پذیر است که ازدواج اول، به یکی از روش‌های قانونی مانند فسخ یا طلاق و…. از بین رفته باشد و پس از سپری شدن مدت معین شرعی، اقدام به ازدواج مجدد نماید.
همچنین توجه نمایید که در حالت متأهل بودن زن و با هر نوع تخلف یا عیب صورت گرفته از سوی مرد، زن فقط امکان درخواست طلاق و یا فسخ (بر هم زدن) ازدواج در موارد قانونی دارد، نه ازدواج مجدد.
مدارک لازم جهت دادخواست اجازه ازدواج مجدد
- کارت ملی، عقدنامه و شناسنامه
- رضایت‌نامه همسر اول و یا رأی قطعی مبنی بر تمکین نکردن زن.
- مدرکی که یکی از موارد مندرج در قانون را جهت طرح خواسته اجازه ازدواج مجدد اثبات نماید.
- وکالتنامه وکیل در صورتی که دادخواست توسط وکیل تقدیم می‌شود.
- تکمیل دادخواست اجازه ازدواج مجدد و پرداخت هزینه دادرسی
مراحل رسیدگی به دعوای اجازه ازدواج مجدد چیست؟
رسیدگی به دعوای اجازه ازدواج مجدد در صلاحیت دادگاه خانواده می‌باشد. اما برای تقدیم دادخواست اجازه ازدواج مجدد در تهران و مراکز استان‌ها، نیازی به حضور در دادگاه نیست. از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست اجازه ازدواج مجدد، تکمیل و ارسال می‌شود و پس از دریافت در دادگاه خانواده، وقت رسیدگی تعیین و طرفین به دادرسی دعوت می‌شوند. در شهرستان‌ها نیز، دادخواست اجازه ازدواج مجدد، مستقیما به دادگستری تقدیم می‌شود.
مشاوره حقوقی آثار ازدواج مجدد
مرد حتما باید از همسر اول خود رضایت داشته باشد، مبنی بر این که اجازه اختیار کردن زن دوم را دارد یا شرایط مقرر در قانون باشد تا دادگاه اذن ازدواج را به او بدهد؛ اگر مردی بدون رضایت همسر اول خود اقدام به نکاح دائم با زن دیگری بکند، محکوم به حبس جنحه ای از شش ماه تا یک سال خواهد شد.
در قانون جدید طبقه بندی مجازات ها تغییر کرده است و دیگر چیزی به اسم جنحه وجود ندارد، در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ جرائم به ۸ درجه تقسیم شده اند و اگر به مجازات های این قانون نگاهی بیندازید، می توانید درجه ی حبس ۶ ماه تا ۱ سال را بیابید. (رجوع به ماده ی ۱۹ قانون مجازات اسلامی)
با توجه به قانون م.ا حبس ۶ ماه تا یک سال، مجازات درجه ی ۷ به حساب می آید؛ برای عاقد و دفتر ثبت اسناد و همسر جدید که از رضایت نداشتن همسر اول آگاه بوده است، همین مجازات حبس ۶ ماه تا ۱ سال اعمال می شود؛ طبق قانون اگر همسر اول از تعقیب کیفری گذشت کند، مجازات مرد و زن جدید متوقف خواهد شد و حق طلاق برای همسر اول به وجود می آید (البته اگر زوج بدون رضایت وی زن دیگری اختیار کند).
